Các loại phân bón hữu cơ phổ biến – Ưu nhược điểm từng loại

Hiện nay, trên thị trường xuất hiện nhiều loại phân bón khác nhau với nhiều công dụng khác nhau. Tuy nhiên bà con cần nắm rõ và lựa chọn phân bón cho phù hợp. Đặc biệt là bà con nên sử dụng phân bón hữu cơ thay vì phân bón hóa học để đảm bảo an toàn cho môi trường và con người. Bài viết dưới đây VTC Holdings sẽ giới thiệu cho bà con các loại phân bón hữu cơ phổ biến nhất hiện nay.

Phân bón hữu cơ là gì?

Phân bón hữu cơ là những loại phân bón có nguồn gốc hình thành từ các chất thải gia súc gia cầm như: Phân gà, phân bò, phân dê,… tàn dư thân lá cây, thụ phẩm từ các nhà sản xuất nông nghiệp, than bùn hoặc các chất hữu cơ thải khác từ sinh hoạt, nhà bếp, nhà máy sản xuất thủy và hải sản…

Phân bón hữu cơ được phân thành 2 loại chính:

• Phân bón hữu cơ truyền thống như phân chuồng, phân xanh, phân rác thải,….
• Phân bón hữu cơ công nghiệp như phân bón hữu cơ vi sinh, phân bón hữu cơ sinh học, phân hữu cơ, phân bón hưu cơ khoáng và phân bón vi sinh.

Phân bón hữu cơ truyền thống

Phân hữu cơ truyền thống có nguồn gốc từ phân của gia cầm, gia súc, các phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp, chế biến nông – lâm – thủy sản, rác thải và phân xanh… Được ủ bằng các kỹ thuật ủ truyền thống. Những loại phân bón hữu cơ truyền thống này nhìn chung thường sẽ có hiệu lực chậm. Thời gian xử lý khá dài mà hàm lượng dinh dưỡng lại thấp.

Phân chuồng

Phân chuồng có nguồn gốc từ phân và nước tiểu động vật (phân gia cầm, gia súc, phân bắc). Được chế biến lại bằng các kỹ thuật và phương pháp ủ phân theo truyền thống.

Ưu điểm:

Phân chuồng chứa các chất dinh dưỡng khoáng đa lượng, trung và vi lượng cung cấp cho cây trồng. Cung cấp các chất mùn giúp cải tạo lại đất đai, tăng độ phì nhiêu. Bênh cạnh đó còn giúp đất tơi xốp và ổn định lại kết cấu đất tạo điều kiện cho bộ rễ của cây phát triển, hạn chế được xói mòn, hạn hán.

Nhược điểm:

• Phân chuồng thường được ủ trực tiếp không bằng một hoặc vài loại phân khác nhau nên có hàm lượng các dưỡng chất thấp. Và phải bón với khối lượng lớn, chi phí vận chuyển cao cũng như tốn nhiều nhân công.
• Nếu phân không được chế biến kỹ hoặc sử dụng phân chuồng tươi sẽ mang lại nhiều mầm bệnh cho cây trồng. Cũng như tạo điều kiện cho các bào tử nấm bệnh, vi khuẩn, virut, hạt giống cỏ dại và nhộng kén côn trùng… hoặc trứng của giun sản, vi khuẩn thổ tả,.…gây ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe của con người.

Phân xanh

Phân xanh là các loại cây hay lá cây tươi được chế biến bằng cách ủ hoặc vùi xuống trong đất đến khi mục thì bón cho cây trồng và đất.

Ưu điểm:

Phân xanh có tác dụng bảo vệ đất, cải tạo đất đai và hạn chế xói mòn.

Nhược điểm:

Phân xanh khi vùi vào trong đất, xảy ra quá trình phân hủy các chất hữu cơ (phân hủy cây phân xanh) thường phát sinh ra các chất độc hại cho cây trồng như CH₄, H₂S,…gây ra hiện tượng ngộ độc chất hữu cơ. Phân xanh thường có tác dụng chậm như phân chuồng và chỉ có công dụng để bón lót.

Phân rác

Phân rác là những loại phân được chế biến bằng phương pháp ủ truyền thống từ rơm rạ, thân cây, lá cây hoặc từ sản xuất nông nghiệp,…

Ưu điểm:

Phân rác làm tăng độ tơi xốp, ổn định được kết cấu đất, hạn chế được xói mòn và chống hạn cho cây trồng.

Nhược điểm:

Phân rác có hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, cách chế biến lại phức tạp và mất thời gian dài do được tổng hợp từ nhiều loại nguyên liệu khác nhau. Và có thể mang lại mầm bệnh hoặc hạt cỏ dại có sẵn trong nguồn nguyên liệu.

Than bùn

Than bùn không được bón trực tiếp mà phải qua chế biến mới được sử dụng cho cây trồng.

Ưu điểm:

Than bùn có công dụng rất tốt trong việc bón cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu. Cũng như cũng cấp chất hữu cơ cho đất.

Nhược điểm:

Hàm lượng chất dinh dưỡng thấp, quá trình chế biến lại phức tạp. Nên phải bón với khối lượng lớn vừa tốn công tốn sức và mất nhiều chi phí.

Phân bón hữu cơ công nghiệp

Là những loại phân bón được chế biến từ các chất hữu cơ có nguồn gốc khác nhau. Theo những quy trình công nghiệp với khối lượng lớn, áp dụng những tiến bộ của khoa học kỹ thuật để sản xuất ra những loại phân bón có chất lượng tốt hơn, đầy đủ dưỡng chất hơn so với nguyên liệu đầu vào và so với các loại phân bón hữu cơ truyền thống.

Phân bón vi sinh

Phân bón vi sinh là loại phân bón mà trong thành phần của nó có chứa từ một hoặc nhiều loại vi sinh vật hữu ích. Gồm nhiều nhóm khác nhau: vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải hữu cơ, vi sinh vật đối kháng, vi sinh vật ký sinh, vi sinh vật phân hủy xenlulo,…..

Ưu điểm:

Bổ sung cũng như thúc đẩy sự phát triển của hệ vi sinh vật trong đất. Phân giải các chất khó hấp thu thành dạng dễ hấp thu cho cây trồng. Tổng hợp một số chất dinh dưỡng cho cây chủ yếu là đạm (N), khống chế các mầm bệnh tồn tại ở trong đất, nâng cao hiệu quả sử dụng và hấp thu phân bón. Ngoài ra, phân bón vi sinh còn giúp cây đâm chòi hiệu quả.

Nhược điểm:

• Phân bón vi sinh không hoặc chỉ cung cấp một lượng vừa đủ các chất dinh dưỡng (từ những vi sinh vật cố định đạm, vi sinh vật phân giải lân,..) cho cây, không có khả năng cung cấp đầy đủ cũng như cân đối các chất dinh dưỡng cho cây trồng.
• Phân bón vi sinh có hạn sử dụng và mỗi loại đều phụ thuộc nhiều vào từng nhóm cây trồng. Ví dụ phân vi sinh cố đinh đạm chỉ phù hợp với phân bón cho các cây trồng họ đậu,….
• Các vi sinh vật phải có chất hữu cơ làm nguồn thức ăn để có thể phát triển. Nên cần bón bổ sung thêm phân bón hữu cơ để làm thức ăn cho vi sinh vật. Và tốn thêm một khoản chi phí để bón thêm phân hữu cơ.

Phân bón hữu cơ sinh học

Phân bón hữu cơ sinh học là sản phẩm phân bón được chế biến từ những loại nguyên liệu hữu cơ. Được pha trộn cũng như xử lý bằng cách lên men của một hoặc nhiều loại vi sinh vật có lợi khác. Để tăng và cân bằng hàm lượng chất dinh dưỡng cần thiết cho cây. Trong phân bón có trên 22% thành phần là các chất hữu cơ.

Ưu điểm:

• Dùng bón được tất cả các giai đoạn của cây: bón lót, bón thúc, bón nuôi quả,…
• Cung cấp đầy đủ và cân đối các dinh dưỡng khoáng cần thiết cho cây sinh trưởng cũng như phát triển khỏe mạnh, tăng năng suất và chất lượng của nông sản.
• Giúp cải tạo các đặc tính hóa học – sinh học – vật lý của đất trồng. Hạn chế được tình trạng rửa trôi các chất dinh dưỡng và xói mòn đất, phân giải các độc tố có trong đất.
• Thúc đẩy các hệ vi sinh vật đất phát triển nhằm khống chế các mầm bệnh có trong đất. Cung cấp các chất kháng sinh tự nhiên giúp tăng cường được sức đề kháng, sức chống chịu của cây đối với sâu bệnh và với những bất lợi khác từ thời tiết cũng như hạn chế sâu bệnh hại.

Nhược điểm:

Phân bón hữu cơ sinh học thường có giá thành hơi cao so với những loại phân bón khác. Nhưng bù lại có chất lượng tốt hơn, sẽ làm tăng được năng suất và chất lượng của nông sản. Từ đó nâng cao được hiệu quả kinh tế và thu nhập.

Ngoài ra, hạn chế được tối đa hoặc không phải sử dụng các loại phân bón có nguồn gốc hóa học, các loại thuốc bảo vệ thực vật. Từ đó giảm được các chi phí phân bón hóa học và thuốc BVTV. Đảm bảo được sức khỏe con người.

Phân bón hữu cơ vi sinh

Phân bón hữu cơ vi sinh là loại phân bón được chế biến theo quy trình của công nghiệp từ nhiều nguồn nguyên liệu hữu cơ khác nhau. Và được xử lý lên men với từ một hoặc nhiều chủng vi sinh vật có lợi, có chứa các bào tử sống. Có chứa thành phần hàm lượng các chất hữu cơ trên 15%.

Ưu điểm:

Cung cấp đầy đủ các yếu tố dinh dưỡng khoáng đa – trung – vi lượng cho cây. Cải tạo được độ phì nhiêu làm tơi xốp đất.

Cung cấp được một lượng vi sinh vật phân giải những chất khó hấp thu thành các chất dễ hấp thu, vi sinh vật đối kháng và ký sinh,…cho đất. Nhằm ức chế, kìm hãm được sự phát triển các mầm bệnh nằm trong đất.

Nâng cao sức đề kháng của cây. Mà không gây ô nhiễm môi trường và không gây độc hại với sức khỏe con người và những sinh vật có ích.

Nhược điểm:

Hàm lượng thành phần các chất hữu cơ sẽ ít hơn phân bón hữu cơ sinh học.

Phân bón hữu cơ khoáng

Là một sản phẩm phân bón phân hữu cơ và được trộn thêm các nguyên tố khoáng vô cơ gồm N,P,K. Có chứa khoảng 15% thành phần là các chất hữu cơ, và 8-18% là tổng số các chất vô cơ (hóa học, N+P+K).

Ưu điểm:

Có hàm lượng các chất dinh dưỡng khoáng cao có trong phân bón.

Nhược điểm:

Bón lâu dài sẽ không tốt cho đất và hệ vi sinh vật trong đất.

Nói tóm lại

Tóm lại, để sử dụng phân bón hữu cơ phù hợp với cây trồng. Bà con cần tìm hiểu rõ từng loại xem loại nào phù hợp với cây trồng nào. Để mang lại hiệu quả tốt nhất. Sử dụng phân bón hữu cơ sẽ là biện pháp cải tạo đất trồng cũng như phát triển cây trồng tốt nhất. Qua bài viết trên đã chia sẻ cho bà con các loại phân bón hữu cơ phổ biến mà bà con lựa chọn bón cho hợp lý.

Các câu hỏi thường gặp